|
|
Na het feest van gisteravond loop ik een kort rondje door 't bos bij Berlicum. Op zondagochtend lijkt het bos gereserveerd voor mountain bikes. Door te fluiten sommeren ze je om aan de kant te gaan.
Intrigerend bordje, op de foto hiernaast. Is hier iemands lievelingseik om het leven gekomen? Wie weet meer? route; natuur
Vanochtend overleg met de schilder dus ik kan pas wat later weg. Vanavond wordt al weer een zwager 50, 't is dus feest in het zuiden, en ik ga vast met de trein naar Zwolle om vandaar een stuk te lopen. Petri pikt me dan aan het eind van de middag op om verder naar Brabant te rijden. Vanaf Zwolle volg ik de IJssel naar het zuiden.
De laatste weken stond er zeer hoog water in de grote rivieren. Het
waterpeil is al wel wat gezakt maar er staan nog grote delen van
de uiterwaarden onder water. Vanwege de vorst zijn de
uiterwaarden over het algemeen bevroren. Met de (bleke) zon
erbij is dat een prachtig gezicht.
Het mooiste stuk is tussen Wijhe en Olst door het natuurgebied bij Fortmond. Ook als de zon langzaam ondergaat en ik met het pontje bij Olst de IJssel oversteek is het schitterend.
Maar er waren onderweg nog wel meer mooie dingen te zien. Zo kom ik langs het landgoed Windesheim waar ik nog eens terug moet komen in de zomer om wat meer van te bekijken. Voorbij Windesheim neemt rijksweg N337 helaas de dijk in beslag. Het fietspad dat onderaan de dijk loopt ligt helaas onder het ijs. Ik kom ook door het plaatsje Wijhe waar Rik plotseling belangstelling voor heeft. In de Langstraat in het centrum heb je steeds zicht op de oude Wijhese molen uit 1703 (verbouwd in 1979 en ik vermoed dat er niet al te veel elementen uit 1703 over zijn gebleven). De molen wordt nog steeds gebruikt voor het malen van veevoer.
Na Wijhe volgt even verder het natuurgebied dat in een meander van de IJssel ligt. Delen van dit gebied liggen hoog genoeg om ook bij hoog water droog te blijven - natuurlijke hoogtes door de rivier in het verleden gevormd. Maar andere delen staan onder water, ook delen van het wandelpad. De verharde weg die ik volg is overal (weer?) droog. Ik kom langs rivierbos met veel wilg en lianen. Ook veel klitplanten. Ook hier wil ik in de zomer nog wel eens terug komen. Bij de oude steenfabriek Fortmond is een uitkijktoren gebouwd die een mooi overzicht geeft van de IJssel en het plaatsje dat aan de overkant ligt. Het bouwsel wiebelt een beetje in de wind en ik krijg gelijk last van hoogtevrees. Even verder groeit in de berm volop schaafstro, vlak bij camping 't Haasje. Voor de ingang van de camping staat een reusachtige eikenboom.
Vlak voor Olst staat een zeer opvallende boerderij, een rijksmonument uit 1636. Ook de molen van Olst is de moeite waard. 't Is jammer dat de rijksweg ook hier de dijk in beslag neemt. De zon is aan het onder gaan, en op het pontje over de IJssel zie ik hoe de rivier oranje kleurt. Aan de overkant hoop ik Petri aan te treffen maar ik moet nog even wachten terwijl het snel koud en donker wordt. route; natuur
Dagje vrij! Het is koud, maar er wordt een wolkenloze hemel voorspeld. Ik ga met de trein naar Hurdegaryp en loop dan met een boogje naar Leeuwarden en verder naar Deinum. Daar pikt Petri me op met de auto, en dan lopen we samen een rondje in Harlingen.
Het begint net licht te worden als ik in Hurdegaryp uit de trein stap. Inderdaad is er geen wolkje te bekennen, alleen lijkt er in het uiterste noorden nog mist te hangen boven de Waddenzee. Ik loop via Gytsjerk in de richting van de Dokkumer Ee. Ik kom daarbij over het Elfstedentochtmonument: een brug over het water De Moark is voorzien van duizenden tegeltjes Delfts Blauw, met daarop foto's van deelnemers. 't Ziet er wel mooi uit. Even verderop zie ik twee nijlganzen in het weiland zich druk maken. Even later blijkt waarom: er komen er nog twee aangevlogen en dan volgt een robbertje vechten.
Door Leeuwarden volg ik de Dokkumer Ee en de singels ten noorden van het centrum. Mooi stukje wel, zeker met die mooie zon er boven. De route blijft het water volgen, ik loop over de Harlingertrekweg naar Ritsumazijl en Deinum.
In Harlingen lopen we samen een rondje. Eerst naar het "strand". Er ligt hier zowaar wat zand aan de voet van de dijk, en op de dijk groeit ook wat helm zodat het wel een klein beetje aan een echt strand doet denken. Daarna lopen we door de oude binnenstad van Harlingen. 't Ziet er allemaal mooi uit. Ten slotte een lekkere lunch in de zon (achter glas) bij 't Heerenlogement. route Hurdegaryp; route Harlingen; natuur
De eerste bloeiende plantjes van het seizoen zijn er al. Vorige week zag ik (per fiets) al op drie plaatsen in Groningen sneeuwklokjes bloeien, op het Martinikerhof, het Hereplein en het Emmaplein. Vandaag even een kort rondje naar de winterakonieten, ook al op het Martinikerkhof. Het plantsoen van het Martinikerhof is een plek waar meer stinsenplanten groeien - in de herfst stond er bijvoorbeeld herfsttijloos (update: nee herfstkrokus).
Gisteravond feest bij de overburen, en daarom gaat het allemaal een beetje langzaam, op de zondagmorgen. Ik loop vast een stuk naar het zuiden en als Petri me dan oppikt gaan we daarna nog even samen lopen. Het eerste stuk gaat uiteindelijk tot de meubelboulevard bij de Peizerweg.
Voor het tweede stukje rijden we naar Schoonloo, en daar lopen we een korte, maar aardige wandeling vanaf het parkeerterreintje bij het Zwattemeer. Deze wandeling gaat door en langs het beekdalletje van de Elperstroom. Dit is een mooi gebiedje, jammer dat het zulk grijs weer is waardoor de foto's niet zo overtuigen. Er staat heel veel water in de beek, en ook het pad is hier en daar flink drassig. Als we bijna terug bij de auto zijn zie ik langs het zandpad grondster, die had ik nog niet eerder gezien.
route Peizerweg; route Schoonloo; natuur
Ik vertrek vandaag in Stuifzand, een klein dorpje ten noorden van Hoogeveen. Vandaar wil ik eerst naar het Kremboongbos, want ik heb gelezen dat daar stekende wolfsklauw groeit. Dat is een plantje dat nauwelijks in Nederland voorkomt, en dat je ook 's winters vanwege de aparte vorm nog wel kunt herkennen. Het Kremboongbos is niet zo groot, maar het duurt toch wel even voor ik een kleine open plek in het bos gevonden heb waar dit plantje inderdaad volop groeit. Mooi, de dag kan al niet meer stuk.
Het gaat verder langs het Oude Diep. Op een eikenboom groeit een opvallende oranje zwam: gele trilzwam (rare naam? nou, het schijnt dat de zwam bij ouder worden alsnog geel wordt). Ook vallen de hazelaars op. Dan gaat het verder achter de VAM-berg langs door De Blinkerd. De Blinkerd is compensatienatuur die door de VAM is aangelegd. Van de zomer was het hier heel mooi. In de winter valt er wat minder te genieten. Het is wel heel nat.
De route gaat dan door de dorpen Wijster en Spier. Voor Spier loop ik zo te zien door een stukje nieuwe natuur en ik kom langs een vennetje met daarnaast een wat begroeide duin. Die duin staat vol met heel veel cladonia korstmossen in allerlei soorten en maten. Bij Spier de snelweg over en via een stukje Dwingelderveld gaat het weer terug naar het zuiden. Bij een vennetje opnieuw wolfsklauw, maar dit keer de wat gewonere moeraswolfsklauw. Terug via Eursinge en Pesse, en door nog een heidegebiedje: de Boerveensche Plassen. route; natuur
Mooi tochtje want al waait het hard, de zon schijnt volop, en het is met de wind in de rug gewoon warm. Ik loop uiteindelijk helemaal naar Noordpolderzijl want Petri heeft meer werk op de kamer van Rik dan verwacht. Vanavond heb ik met de Ikea spullen mogen helpen - met wisselend succes - dus niet zoveel tijd om hier verslag uit te brengen.
Langs het Reitdiep maak ik een foto van een rozet van een speerdistel op de basaltblokken direct langs het water. Op een blad van de speerdistel zit een pad. Is die net uit zijn winterslaap gekomen? Hij beweegt nog nauwelijks.
Ik loop langs de provinciale weg van Winsum naar Baflo en daar lukt het eindelijks eens om een "biddende" torenvalk enigszins herkenbaar op de foto te krijgen. In de Noordpolder zie ik in de verte een groep reeën die op hol geslagen lijken. Ze rennen over een wei met schapen en de schapen rennen gelijk mee. Inderdaad erg volgzame dieren dus. Een kilometer voor Noordpolderzijl zie ik kuifeenden in het water langs de weg. route; natuur
Donkergrijs weer en zo nu en dan een beetje miezer. Het waait uit het zuidwesten. Sneeuw en ijs zijn bijna overal verdwenen, maar het is toch natuurlijk nog lang geen voorjaar. Ik rijd 's ochtends naar Balk, om vandaar een rondje door Gaasterland te lopen. Vanuit Balk gaat het bijna steeds door het bos naar het westen. Dit gebied ken ik nauwelijks maar het is wel mooi. Als het eens mooi helder weer is, moet ik nog eens terugkomen om foto's van het landschap te maken.
Gaasterland ligt op een keileemlaag die meer dan honderdduizend jaar geleden door het ijs werd gevormd. De keileemlaag zorgt ervoor dat het landschap hier wat glooiend is. Daar waar de keileemlaag direct aan het IJsselmeer ligt, zijn in het verleden "kliffen" gevormd. Die zijn slechts zo'n zes meter hoog, dus in het buitenland zullen ze er wel om lachen, maar dit zijn de enige kliffen die we hebben.
Ik kom vanaf Balk eerst door de Starnumanbossen. Dit zijn hele vochtige bossen, ooit aangeplant als productiebos, maar nu mag de natuur hier zijn gang gaan en zou dit een "oerbos" in wording zijn. Wat opvalt, is de overdadige begroeiing van mossen en varens.
Het gaat verder door de Bremerwildernis en dan door het Lycklamabos. Ook hier veel mossen en varens. Dan kom ik langs een gebied waar zeer recentelijk een golfbaan is aangelegd (nog niet op Google Maps). De door Google Maps aangegeven weg is er niet meer - dus ik steek de golfbaan maar brutaalweg over, er zijn toch haast geen golfers.
Bij het dorpje Rijs kom ik alweer in een bos terecht, het Rijsterbos. Als je door dit bos naar het zuiden loopt ben je plotseling als je tussen de bomen vandaan stapt heel dicht bij het IJsselmeer, en wel bij de Mirnser Klif. De klif zelf is hier maar smal en niet zo opvallend. Even verderop kom ik langs de luchtwachttoren van Oudewirdum. Dit is net zo'n toren als er bij Warfhuizen staat. Restant van de koude oorlog: vanuit deze torens moest de aanvliegende vijand gespot worden.
Het begint weer wat te regenen en even overweeg ik om niet langs het IJsselmeer te blijven lopen maar de beschutting van de bossen weer op te zoeken. Dat doe ik uiteindelijk maar niet, en dat wordt beloond want de Oldemirdummerklif, een uurtje verderop, is wel heel mooi. Er loopt een klein paadje naar de klif toe, en vandaar loop ik beneden langs de klif verder naar het zuidoosten. Dat mag geloof ik eigenlijk wel niet, maar goed. Er groeien hier op het voormalige groene strand kruisdistels - die zie je verder vooral langs de grote rivieren. De klif loopt door tot het strandje bij Hege Gerzen. Hier zijn we met het gezin vroeger wel eens geweest op een warme zomerdag na familiebezoek in het zuiden. route; natuur
Het heeft weer gewoon gevroren vanochtend, maar het goede nieuws is dat de zon vandaag volop zal schijnen. We zijn al om half tien op pad, na een aardig ontbijt. Het gaat eerst met een kleine omweg richting zee, waar de zeehonden op hetzelfde plekje als gisteren liggen te liggen. Aan het strand is het zeer koud. De westenwind doet mijn oren bevriezen dus toch even terug o.a. om de muts uit de koffer te halen.
We lopen daarna weer naar het strand, iets oostelijker nu. Dit is een prachtig stuk. De jonge duinen en het strand zijn door de harde wind en de zon heel fotogeniek. Het is wel nog steeds koud, dus het is goed nieuws dat bij de duinovergang ter hoogte van de prins Bernardweg het restaurant open is. Tijd voor erwtensoep.
Terug gaat door het bos zo veel mogelijk (want tegen de wind in). Petri blijft het laatste uurtje in het hotel en ik loop nog via de westerduinen en de dijk naar de boot. route eerste rondje; route tweede rondje; natuur
Terwijl in de rest van het land de tien graden gemakkelijk gehaald gaat worden, zoeken Petri en ik gedurende een weekendje het koudste plekje van Nederland op. We zijn al ruim op tijd voor de boot in Lauwersoog waar de zon prachtig opkomt. Het is dus koud, en het waait hard. Maar het is wel heerlijk om op Schier te zijn. We lopen eerst samen een rondje, om de Westerplas en dan via het strand terug.
In de polder zijn enorme hoeveelheden ganzen, vooral veel brandganzen, maar ook rotganzen en grauwe ganzen. In de duinen groeit heel veel eikvaren, ik wist niet dat die zo graag op duinen groeiden. Als we op het strand zo'n beetje ter hoogte van de Badweg zijn, liggen op een zandplaat vlak voor de kust een stuk of tien zeehonden.
Onder het lopen bespreken we of het Rik zal lukken om zelf de vloerbedekking in zijn nieuwe kamer te leggen, dat gaat hij vandaag doen. En we overleggen over de toelage van Ida, want Ida heeft nu ook een kamer. Dus twee kindertjes vliegen tegelijk uit.
Na de lunch zoekt Petri de warmte op, en ik loop nog een wat sneller rondje naar de kwelder oostelijk op het eiland. Het gaat steeds harder waaien (stormachtig), en het is ook donkerder weer dan vanochtend. Tot aan het baken bij de Kobbeduinen gaat het over verharde weg, maar dan begint het kwelderpad dat volgens de kaart kilometers ver naar het oosten loopt. Ik probeer het pad een stukje te volgen maar het is kleddernat en staat zo nu en dan blank. Zo te zien heeft de kwelder ook nog helemaal onder water gestaan niet zo lang geleden. Het pad wordt steeds moeilijker begaanbaar en uiteindelijk moet ik toch omkeren. De terugweg gaat door de Kobbeduinen. Het gaat steeds vaker en langer regenen en de wind blijft flink doorwaaien. Ik probeer voor de terugweg daarom zoveel mogelijk het bos te volgen en ben om half vijf weer in ons hotel.
route eerste rondje; route tweede rondje; natuur
't Lijkt toch weer een beetje winter. De wegen zijn glad, en hier in de bossen bij Oude Willem ligt - vooral in de schaduw - een heel dun laagje sneeuw, zodat het lijkt of alles met poedersuiker bestrooid is. Dus nog een beetje oud-en-nieuw sfeer. Het gaat vandaag vooral langs en over de heidevelden van het Drents-Friese Woud. Behalve de hei (struik-, dop- en kraai-) vallen vooral de mossen en korstmossen op. Er groeit vooral veel haarmos.
Als ik in de buurt van de Vledder Aa en de Tigrup kom, raakt het pad steeds natter. De Vledder Aa en de Tigrup zijn ook al weer van die Drentse beekjes waar de kanalisering gedeeltelijk ongedaan is gemaakt. Hierdoor kan ik mijn route niet vervolgen want het pad (de Middenlaan op de kaart, even voorbij km 13) is onbegaanbaar. Het ijs is ook niet sterk genoeg meer, kan ik proefondervindelijk vaststellen. Mijn linkerbeen gaat tot aan de knie in het water en ik moet terug.
Het laatste stukje gaat nog even langs een ander heideveldje om de Ganzenpoel. De zon is al achter de bomen verdwenen en het lijkt hier al weer te gaan vriezen. route; natuur
Ik parkeer in Leens en loop een rondje in noordwestelijke richting, want daar komt de wind vandaan. De sneeuw is bijna overal verdwenen. Er is een druilerige nieuwjaarsdag beloofd, maar de zon schijnt bijna de hele route, en de beloofde buien loop ik mis.
In Leens valt me voor het eerst het kunstwerk van Anne Hilderink op, dat zich bij de Petruskerk in Leens (op de oude wierde) bevindt. Het betreft een gedicht dat is uitgehakt op een trapje. Het gedicht is van C.O. Jellema, "Het waait altijd".
Op zo'n wierde, zeiden we, dicht bij zo'n eeuwenoud kerkje, zo zouden wij ook wel - en wezen elkaar de symbolen: zandloper, vlinder, als ring om namen de slang die zichzelf in de staart bijt. het was een voorjaarsdag, er bloeide al wat in het gras hier en daar, uit het veld geruststellend gebrom van een trekker, er stond veel wind. licht zijn die dingen gezegd zolang je kunt spreken, mij aanzien daarbij met dat vertrouwde gezicht van je, maar nu ik het opschrijf, zoek naar een woord dat niet vlees werd, niet onder ons woonde,
voor als ik jouw stem me slechts indenken kan nog, jouw gezicht me verbeelden: wat benoemt zich dan blijvend, wat laat zich waar dan ook weg; voor als dat hele idee van idylle ondergronds gaat, wat dan, op zo'n wierde, in hij blaast waarheen hij wil en gij hoort zijn geluid maar gij weet niet vanwaar die eeuwige wind?
Ik loop via Ulrum en Vierhuizen door de Westpolder naar de Waddendijk, en loop daar een stukje door de deels bevroren kwelder. Er groeit volop zoutmelde. Als ik terug naar de dijk loop stap ik dwars door een bros stuk ijs en zak met een voet tot over mijn enkel in het slib, bah. Dat is mijn nieuwjaarsduik.
De terugweg gaat langs de dijk en dan door Hornhuizen terug in de richting van Leens. Ik kom weer langs De Houw, een opvallende hoogte tussen Leens en Ulrum met enkele monumentale gebouwen (Westerhouw, De Houw, en Oosterhouw - jarenlang de woning van de hierboven aangehaalde dichter Jellema).
| Reacties: G.J.M.van.Noord@rug.nl Andere afleveringen van de looblog |
Copyright: de teksten van de looblog zijn "public domain".
