|
Ik ben in Den Haag voor de workshop over een mogelijk diachroon corpus van het Nederlands. Voor de workshop begint loop ik een rondje door Den Haag. Eerst bekijk ik de bekende vindplaats van schubvaren in de Laakhaven. Schubvaren zag ik afgelopen december bovenop de citadel van Gourdon, maar in Nederland is de soort zeer zeldzaam. Een mevrouw bij een woonboot vind het goed dat ik de walmuur inspecteer en wijst behulpzaam de weg: "de bioloog heeft gezegd dat daar voorbij die boot het meeste groeit...".
Daarna loop ik door de stad naar de Scheveningse bosjes en vandaar terug naar de Koninklijke Bibliotheek. Voorbij het Vredespaleis wordt de omgeving groen en er groeien onvoorstelbare hoeveelheden vingerhelmbloem. Daarnaast ook veel bosanemonen, die veel groter zijn dan de exemplaren die ik de afgelopen weken bij ons in de buurt tegenkwam. Ook zie ik een halsbandparkiet. Het blijft verbazingwekkend dat die soort in enkele grote steden ingeburgerd is geraakt. route; natuur
Alweer een fantastische dag. Ik loop vanaf even na zes uur een mooi rondje door het gebied bij Anloo. Ik kom al vrij snel langs een flinke groep bosgeelster. Dat is een mooi klein geel boemetje. Zeldzaam, maar om de een of andere reden staat het openbaar groen van de stad Groningen er vol mee, in het vroege voorjaar. Hier bloeit het dus ook. En even verderop bloeien de bosanemoontjes.
Het dalletje van het Anlooerdiepje was al mijn favorietje plekje in Drente, maar nu vind ik een pad langs de beek dat ik nog niet ken, en nu ben ik nog enthousiaster. Dit deel van het dalletje heet Burgvallen. Normaal gesproken is het hier vermoedelijk heel drassig maar door de droogte van de afgelopen weken kun je er goed lopen. Ik weet alleen niet of dat eigenlijk wel de bedoeling is. Er groeien grote hoeveelheden bosanemoon, speenkruid, en verspreidbladig goudveil. Die laatste soort komt vooral in Limburg en Twente voor, maar dus ook hier in Drente. route; natuur
Alweer een heerlijke zonnige dag. Eerst loop ik naar de stad, en dan pikt Petri me op om samen een rondje te lopen bij Slochteren. Als ik naar de stad loopt is het onbewolkt en er staat ook nauwelijks wind. Zo langzamerhand is er al aardig wat aan het boeien in de berm. Het klein hoefblad houdt er alweer bijna mee op. Vandaag zie ik voor het eerst dit jaar bloeiende hondsdraf, en bloeiende veldzuring.
In Slochteren beginnen we ons rondje bij de Fraeylemaborg, dus we zien alweer stinsenplanten. Hier groeit bijvoorbeeld volop bosanemoon, vingerhelmkruid en ook gele anemoon. Er staan ook een aantal keizerskroonplanten, al kunnen die ook wel recent aangeplant zijn. In het park dat achter de borg nog een flink stuk doorloopt staan ook een aantal bijzondere bomen. De beroemdste is een zwarte noot met een stamomtrek van meer dan vier meter die al bijna tweehonderd jaar oud is. De boom is zo groot, dat de borg op de achtergrond wel van speelgoedafmetingen lijkt.
Als we achter in het park zijn aangekomen is het plan om een fietspad in de richting van de baggerputten te volgen. Je kunt het park hier eigenlijk niet uit, maar met een flinke sprong over een slootje met weinig water lukt het toch. Plotseling lopen we midden in de velden met ver uitzicht naar alle kanten. Nog steeds geen wind, bijna magisch. Herten in de verte. Bij een groepje bomen zien we heel duidelijk een geelgors.
Ook de baggerputten is een mooi stukje. Dit is een klein natuurgebied van petgaten (hier dus baggerputten genoemd) die zijn ontstaan in de 17e eeuw door het veen af te graven voor het maken van turf. Het is een heel mooi sfeervol natuurgebied, maar die indruk kan ook te maken hebben door de zon en de afwezigheid van de wind. Op de terugweg gaat het door Slochteren en vervolgens drinken we voor het eerst dit jaar buiten koffie, op het terras van het restaurant bij de Fraeylemaborg. Voor het eerst dit jaar voel ik 's avonds de zon op mijn gezicht nagloeien. route naar Peizerdiep; route Slochteren; natuur
Rondje begint om 7 uur in het Friese dorpje Veenwouden. Eerst gaat het langs De Schierstins, een woontoren uit 1300 waar ook nog wat stinsenplanten groeien. De tuin is nog dicht, maar sommige planten groeien ook buiten het hek en bij de parkeerplaats. Zo groeit er bijvoorbeeld bosgeelster en vingerhelmkruid.
Ik loop verder het dorp uit en ga dan over de Goddeloze Singel het veengebied in, naar het natuurgebiedje Houtwiel. De vorige keer dat ik hier was vond ik het hier heel mooi, en dat vind ik nu weer. Prachtige rustige plek. Veel vogels, al blijven ze meestal buiten het bereik van mijn cameraatje.
Dan volgt een saai stuk over het Butenfjild. Even verderop was tot voor kort een lange laan met grote bomen. Heel opvallend omdat er verder in dit laaggelegen veengebied geen boom te zien is. Alle bomen zijn gekapt. Langs de weg liggen honderden stammen te wachten op vervoer. Dit is al mijn tweede bomenkerkhof deze week.
Het veengebied eindigt waar ik weer op oud land terechtkom, bij de dorpjes Aldtsjerk, Oentsjerk en Munein. Na de lange rechte kale polderwegen zijn de weggetjes bochtig en is het landschap veel beslotener. Van oudsher lagen hier meerdere "states", Friese borgen. Waar vroeger de Heemstra State was, is nu een zeer modern bejaardenhuis gebouwd. Ook is er nog een grafsteen over van het paard van Baron Heemstra! Een informatiebordje legt uit: Kolonol Willem Hendrik van Heemstra was commandant in het leger van Napoleon tijdens de veldtocht naar Rusland in 1812. Nadat de Napoleontische legers daar een zware nederlaag hadden geleden begon de terugtocht. Het leven van de kolonel is gered doordat het paard dat hier begraven ligt, hem veilig over de Berezina bracht. Wikipedia legt verder uit: Napoleon Bonaparte's army suffered heavy losses (about 36,000) when crossing the Berezina in November 1812 during his retreat from Russia (see Battle of Berezina). Since then "Berezina" is used in French as a synonym of catastrophe.
Er vlak naast ligt Stania State, waar F. en L. hun bruiloft gevierd hebben. Er groeien niet veel stinsenplanten, al vind ik uiteindelijk wel sneeuwroem, bosanemoon en daslook.
Bij het naburige dorpje Aldtsjerk is ook een grote state: landgoed de Kinze. Hier groeien enorme hoeveelheden krokussen, sneeuwklokjes en narcissen. Boven in de bomen zijn de blauwe reigers druk doende met het fabriceren van hun nesten.
De terugweg gaat weer door het veengebied, en wel in de vorm van twee natuurgebieden. Eerst loop ik langs Bouwepet, en dan verder over het fietspad langs het Ottema-Wiersma reservaat. Hier liepen we ook met de Kennedymars, midden in de nacht. Ik volg nu dezelfde route terug naar Veenwouden, en kom dan ook langs de uitspanning in Veenwoudsterwal waar we toen om half vijf 's ochtends aan de soep zaten.
Na het eten en voor het boodschappen doen loop ik een kort rondje vanaf Breede. De tuin van de borg is niet open dus dat is een teleurstelling. Je kunt wel zien dat er enorme hoeveelheden daslook groeien. Ik loop vervolgens door het Warffumerbos. Nogal saai, totdat tegen het eind van het bosje plotseling heel veel Italiaanse aronskelk groeit onder de bomen, ook daslook, winterakoniet en gevlekt longkruid. Ik raak aan de praat met twee hondenbezitters die geinteresseerd zijn in mijn fotoactiviteiten. Volgens de vrouw groeit er helemaal aan de andere kant van het bosje nog een bloemetje dat al in bloei is, geel, en gelijkend op paardenbloem. Ik raad klein hoefblad, maar dat antwoord wordt niet goedgekeurd. Als ik later terugga zie ik daar alleen klein hoefblad...
Kris moet nog steeds naar Leek om te zwemmen, al schijnt het zwembad in Zuidhorn op 1 april open te gaan. Als Kris zwemt, loop ik ondertussen een rondje bij landgoed Mensinghe en het Sterrebos/Sterrebosch in Roden. Ook hier veel stinsenplanten.
Nog steeds zeer mooi weer. Ik loop een rondje vanaf Niezijl. Eerst langs de Oude Riet naar de Olddijk en verder naar Kommerzijl. Veel weidevogels, scholekster en kievit, en ook een grote groep goudplevieren. In de verte zie ik boven het Lauwersmeergebied ook van alles vliegen. Blijkbaar zijn de militairen aan het oefenen. Dubbele helikopters maken ook van ver een flinke herrie. Zeker aan het oefenen op evacuaties vanuit vijandig gebied?
Vanaf Kommerzijl loop ik door de aangelegde natuur om de gaslocatie Grijpskerk. De griekse alanten die ik hier afgelopen zomer vond, staan er nog steeds, geheel verdord natuurlijk. Er is hier nog niet zoveel van het voorjaar te merken. Wel vallen de katjes op van de wilde gagel. Het laatste stuk gaat langs de Friesestraatweg terug naar Niezijl. De weg door Grijpskerk is afgesloten. Ik kan er wel langs. Ze hebben tientallen grote bomen omgezaagd. Waarom? Moet de weg verbreed, of waren de bomen gevaarlijk aan het worden? Het is een waar bomenkerkhof. route; natuur
Het is plotseling bijna zomer. De hele dag zon en de temparatuur boven de vijftien graden. In de middagpauze loop ik met een aantal collega's een rondje door het Noorderplantsoen voordat we verder gaan met ons Python-klasje. Ik krijg een boomklever en een roodborstje wel mooi op de foto. Inmiddels groeit er hier in het park volop bosgeelster.
's Avonds is het nog steeds heerlijk en ik loop een rondje "met zonder jas" naar Fransum. route Fransum; route Noorderplantsoen (bij benadering); natuur
Het is 's ochtends niet mistig, al vriest het wel licht, en ik ben al vroeg in Ezinge en loop vandaar een rondje naar de Allersmaborg, Aduarderzijl en Feerwerd. De zon schijnt. Bij Allersmaborg groeien stinsenplanten, en er zitten veel kauwen boven in de boom. Ook nestelen er enkele blauwe reigers.
Na het ontbijt, met zijn vijven weer eens, rijden Petri en ik naar Cornjum. Cornjum is een klein dorpje enkele kilometers ten noorden van Leeuwarden. De belangrijkste attractie is Martenastate, ook al weer een traditionele buitenplaats met veel stinsenplanten. Er groeit veel holwortel. We lopen via de Dokkumer Ee naar Jelsum en daar is nog zo'n buitenplaats: Dekemastate. Men is zich hier wel degelijk bewust dat de flora buitengewoon is. Met bordjes wordt de bezoekers gevraagd niet op het gras te lopen. Waar zie je dat tegenwoordig nog?
Langs de doorgaande weg ter hoogte van Jelsum zijn tientallen auto's geparkeerd en er staan drommen mensen aan de kant. Wat is er aan de hand? Even later wordt het mysterie opgehelderd: een enorm kabaal en dan landt er een of ander militair vliegtuig op de luchthaven van Leeuwarden. Zeker iets bijzonders? De landingsbaan begint precies ter hoogte van Jelsum, zoals je op het routekaartje duidelijk kunt zien. De reden heb ik nu gevonden: de aankomst van een Ilyushin transportvliegtuig. Reden: er moet een helikopter naar de kust voor Libië vervoerd worden, want daar zijn onze mannen laatst een helikopter kwijt geraakt...
Na het eten ziet de zon er nog zo aantrekkelijk uit dat ik met een dikke buik nog een rondje door het dorp slenter. Bij de Bosweg zijn een tijdje terug de bejaardenwoningen gesloopt. Het terreintje ligt braak, maar sommige tuinplanten komen dit voorjaar gewoon weer op. Eerder zag ik daar al winterakoniet, nu staat er een narcis, een paar krokussen en ook een paar hele kleine hyacinten. route Ezinge; route Cornjum; route Aduard; natuur
Ik moet 's ochtends de ruiten van de auto krabben want het heeft gevroren, en het mist een beetje. De zon lijkt er al bijna door te komen, maar uiteindelijk is de mist pas aan het eind van de ochtend weg. Dan komt de zon erdoor en wordt het alsnog een prachtige dag. Ik ben even na half acht in Rolde en loop vandaar een rondje door het Drentse land.
Het begin is wat saai, maar 's middags als de zon er bij komt loop ik langs het dalletje van het Andersche Diep en dat is wel mooi. De wonderlijk gevormde eiken langs het pad steken mooi af in dit heldere weer. Ook een mooi stukje is het heidegebiedje De Kuil. In de verte cirkelen twee grote roofvogels. Het ziet er mooi uit, maar het is te ver weg om op te foto te krijgen.
Als ik uiteindelijk terug in Rolde ben, rijd ik eerst naar Leek en daar zie ik nog bijna de hele wedstrijd van Rik tegen VEV. Het wordt uiteindelijk 1-1. Binnenkort spelen ze voor de bekercompetitie tegen Genemuiden (topklasse). In de berm waar ik de auto heb geparkeerd zie ik de eerste bloeiende paardenboem van het jaar. route; natuur
Mooie avond. In het zuiden schijnt het te regenen maar hier is het de hele dag droog met ook wat zon. 's Avonds gelopen in de eerste mooie rode avondlucht. Opvallend is dat overal, als bij afspraak, de bloemen van groot hoefblad uit de grond komen. Een apart gezicht. Eerder zag ik ze vanochtend langs het Reitdiep toen ik naar mijn werk fietste, en nu zie ik ze in Aduard langs het Sarriespad, en ook honderden langs het kanaal vlak voor Noordhorn.
In de stad kom ik geregeld verwilderde tuinplanten tegen, vooral vaak overblijvende ossentong en ook wel eens gevlekt longkruid. Vandaag zie ik die ook in Aduard langs een vijver onder een bosje. Gevlekt longkruid is een vroege bloeier. route; natuur
Harde koude wind uit het oosten, dus in die richting gaat het rondje vandaag. route; natuur
Het is echt voorjaar want ik kan nu weer een rondje na het eten lopen. Laatste stuk gaat in het donker, maar vooruit. Over twee weken gaat de zomertijd al weer in, en dan komt er een heel uur bij. route; natuur
's Ochtends loop ik rondje bij het Lauwersmeer, om te controleren of de lente daar ook al begonnen is. Zoals ik eigenlijk al verwacht, is er hier nog niet veel te zien. Maar nu weet ik het tenminste zeker.
Na het ontbijt loop ik met Petri een rondje bij Veenklooster. Eerst door het bos bij de Fogelsanghstate. Dat bos is altijd tussen 15 maart en eind juni dicht vanwege het broedseizoen van de vogels, dus dat kan nu nog net. Het bos is aangelegd in de 18e/19e eeuw in de Engelse landschapsstijl, en is ontwerpen door de bekende tuinarchitect Roodbaard. Er groeien nu nog steeds traditionele stinsenplanten. We zijn bijvoorbeeld dubbele sneeuwklokjes, daslook, narcis, en wrangwortel tegengekomen. Wrangwortel is een heel zeldzame soort die al vroeg bloeit, met opvallende groene bloemen (naschrift: het was geen wrangwortel maar een naast familielid, het Corsicaans nieskruid; ook zeer zeldzaam in het wild, maar wel bekend als tuinplant. Hier is het ook niet echt in het wild natuurlijk). Er is ook een hertenkamp, maar we zien pas achter in het bos een van de damherten onverstoorbaar op de grond zitten. Hij is er blijkbaar tussenuit geknepen. Even verderop zien we twee grote bonte spechten. Het lukt me zelfs om de twee tegelijk op 1 foto te krijgen!
We eten vrij vroeg, en omdat het zo'n heerlijke zachte, windstille avond is, loop ik voor de derde keer vandaag een rondje van precies 8.7 kilometer. Gewoon naar Fransum...
route Lauwersmeer; route Veenklooster; route Fransum; natuur
Vroeg met de bus naar Eelde, en vandaar gaat het door enkele landgoederen dan wel natuurgebieden. Eerst door Vosbergen, en dat loopt door in De Duinen. Hier sta ik enkele minuten lang oog in oog met een ongeweeglijke grote bonte specht. Mooi gezicht! Het gaat verder langs het Friesche Veen en dan oversteken naar De Braak. Hier zie ik wit hoefblad en hartbladzonnenbloem (typische stinsenplanten). De bosanemoon zie ik nog niet. Te vroeg in het seizoen nog?
De terugweg gaat grotendeels langs het omgelegde Eelderdiep. Dit is een nieuw fietspad, en de berm is dus pas recent aangelegd, en dat heeft als gevolg dat er meer verschillende plantjes groeien. Onder andere al een bloeiende reigersbek, en barbarakruid, en nog zo het een en ander (moet ik nog even allemaal uitpuzzelen).
De jas kan inmiddels uit, want ik loop steeds voor de wind en de temparatuur gaat royaal over de tien graden. Het is dus heerlijk zacht. Dat is mooi want ik ga zo ook nog bij Rik kijken. Die spelen belangrijke wedstrijd tegen team dat net boven ze staat (het wordt uiteindelijk 3-3, Rik speelt als centrale verdediger).
Het laatste stuk gaat langs het Aduarderdiep en daar zie ik dat de weidevogels er ook weer zijn. Ik zie grutto's, kieviten en scholeksters. route; natuur
Het zwembad in Zuidhorn is nog steeds gesloten, werkelijk een schandaal. Deze week was er zelfs een geheime vergadering van de gemeenteraad. Ik dacht dat dat helemaal niet kon. Maar goed, dus Kris traint tijdelijk in Leek, en als ik hem wegbreng kan ik zo tegen zes uur 's avonds nog drie kwartier lopen voordat het echt een beetje donker wordt. Het zwembad in Leek ligt op het landgoed Nienoord, dus een mooie omgeving voor een kort rondje. Het sterrenbos in het noordwesten, daar was ik nog niet eerder geweest.
Vandaag was het weer tijd voor Petri's driemaandelijkse controle. Na onderzoek en voorafgaand aan gesprek met chirurg loop ik een rondje naar het Noorderplantsoen. De gele kornoelje staat inmiddels ook in het noorden in bloei. Een boomklever probeert een of ander nootje boven op een tak open te krijgen. Als ik terug ben in het UMCG gaat alles voor de verandering heel snel, en nog belangrijker: alles is in orde. Ik loop daarna terug naar de Harmonie om nog een paar uur te werken.
Ik loop eerst naar Leek, via het Lettelberterdiep en de Lettelberterpetten. In Leek pikt Petri me op, en dan rijden we naar Norg en lopen nog een aardig rondje in de omgeving van Westervelde, onder andere het beekdal van de Slokkert.
Het is vooral 's ochtends bijzonder mooi weer. De zon schijnt volop en door de noordenwind is de lucht glashelder. Prima weer om het fototoestel steeds in de aanslag te houden. Aan de overkant van het Lettelberterdiep staat een grote zilverreiger. In de felle zon is dat letterlijk een schitterend gezicht. Minder mooi zijn de vele hondendrollen die hier in de berm liggen. Het heeft zo te zien al weer even niet genoeg geregend. Uitkijken dus als ik een plantje wil fotograferen. route Leek; route Norg; natuur
Ik loop 's ochtends vroeg eerst een rondje door het natuurgebiedje Wijnjeterperschar. Natte heide en laaggelegen weilandjes. Er groeit nog niet veel, maar ik kom hier in de zomer nog wel een keertje terug. Dit is maar een klein rondje en ik rijd snel naar de snelwegafslag bij Niebert, en vandaar loop ik een heel wat groter rondje.
Deze route loopt over "Het Pad". Dit is een fietspad dat zo'n honderd meter zuidelijker van de doorgaande weg ligt. Vroeger was dit de doorgaande weg en er liggen ook nu nog heel wat huizen aan dit pad. Ik kom langs Het Steenhuis en de Coendersborch, twee Groningse borgen met stinsenplanten (in dit jaargetijde betekent dat winterakonietjes, sneeuwklokjes, krokussen en lenteklokjes). Maar bij de Coendersborch wordt de boel opnieuw ingericht en is er niet zoveel te zien.
De route gaat verder langs de Jonkersvaart naar Zevenhuizen, Oost-Indië en Nieuw-Roden. Boven me in een boom zie ik een bonte opvallende vogel die ik nu heb geïdentificeerd als een grote bonte specht. Ik kan me niet herinneren dat ik die ooit eerder in het echt heb gezien. Als ik een specht hoor, dan zie ik nooit een vogel als ik naar boven kijk.
Bij Roden loop ik bij de Hullenweg langs de camping. Dit stuk ken ik nog niet en het is heel aardig. Dat komt ook omdat de zon plotseling is gaan schijnen. Het wordt in een mum van tijd helemaal helder en dat is natuurlijk wel zo aangenaam. Op de terugweg loop ik weer even over het natuurgebiedje de Maatlanden en dan verder binnendoor naar Leek. Ik kom langs het Vagevuur (een pingo-ruïne) en door een stukje bos met de toepasselijke naam Natuurschoon. In Leek maakt men zich blijkbaar gereed voor de carnavalsoptocht.
route Wijnjeterperschar; route Niebert; natuur
Reacties: G.J.M.van.Noord@rug.nl Andere afleveringen van de looblog |
Copyright: de teksten van de looblog zijn "public domain".