Gertjan's Looblog Maart 2015 navigation back navigation home navigation forward

De foto's van deze maand zijn hier te vinden: Flickr collection

29 maart: minirondjes Jongemastate en Martenastate

grafheuvel Martenastate

Erg slecht weer. Ik bezoek twee traditionele plekken voor stinsenplanten in Friesland: Jongemastate in Raerd, en Martenastate in Cornjum.

Raerd is een aardig dorpje met een klein kerkje in het centrum op een mooie gave wierde. Om de kerk is een kerkhofje waar volop bostulp groeit. Vanaf de wierde is er een klein ommetje waarbij je deels dwars door het weiland loopt. Dan verder naar het eigenlijke doel: het voormalige steenhuis Jongemastate. Van het steenhuis zelf is alleen een toegangspoort over. Het terrein is verder geheel begroeid. Veel uitgebloeide sneeuwklokjes en nog allerlei andere stinsenplanten. Een aantal keizerskronen is wellicht het opvallendste. Hoog in de bomen zijn tientallen roeken druk met het maken van nesten. Ze maken een hels kabaal.

Bij de Martenastate in Cornjum ben ik al een paar keer eerder geweest. Er is blijkbaar hard gewerkt om de waterpartijen uit te diepen. Opnieuw vind ik de grafheuvel het mooiste. Een heuvel met tien graven die omringd worden door een aantal tweehonderd jaar oude beuken. De onderkant van de beukenstammen doen denken aan olifantenpoten. route Jongemastate; route Martenastate; natuur

28 maart: rondje vanaf landgoed Weldam

Langs een aantal landgoederen in de omgeving van Diepenheim (Twente). 't Valt een klein beetje tegen wat er zoal te zien is, en rond het middaguur begint het ook nog te regenen - zoals verwacht. route; natuur

24 maart: rondje naar Noordhorn en Fransum

route; natuur

22 maart: van Westlaren naar Assen

schedegeelster op de Adderhorst

Prachtige zonnige dag. Petri heeft de auto mee, maar zet me af in Zuidhorn en haalt me uiteindelijk in Groningen weer op. Ik loop van Westlaren naar Assen dus door het gebied van de Drentsche Aa. Eerst langs het Zeegserloopje. In het bosje net voorbij de afslag naar het bruggetje zit een kleine bonte specht.

Bij de Hunebedweg/Hoofdweg ga ik het bruggetje over het Zeegserloopje over en dan loop ik langs/door de Adderhorst. Aan de zuidkant van de beek, dus eigenlijk is dit Oud Adderhorst (als ik het goed begrepen heb). Een stukje verder staan veel bloeiende lenteklokjes, muskuskruid, en net als vorig jaar ook weer schedegeelster. Ik maak foto's, en als ik zo bezig ben komen nog twee wandelaars meekijken. Ik laat het muskuskruid zien en de schedegeelster (enkele exemplaren met heel kleine bloemen in de knop). Even later komt de eigenaar van de grond even poolshoogte nemen. Foto's maken is blijkbaar in orde. Hij vertelt dat zijn grootvader in 1912 hier het muskuskruid geintroduceerd heeft. Enig naspeurwerk leert dat zijn grootvader prof. van Veldhuizen moet zijn geweest, in de vorige eeuw hoogleraar theologie te Groningen - een "natuurgekke" professor. Hij verwierf dit gebied meer dan honderd jaar geleden, om "de natuur daar althans te behoeden voor verwording" (uit: Op en om Adderhorst, 1933). En dat is hem gelukt, dit is een prachtig gebiedje. Ik heb gesproken met Egbert van Veldhuizen, die sinds een jaar of tien de Adderhorst bewoont.

Dan verder naar de Drentsche Aa en het Anlooerdiepje. Mooiste plekje van Drenthe? Ja nog steeds. Enkele weken geleden was er nog niets te zien, maar nu groeit er ook hier volop goudveil en muskuskruid. Boven in de boom is een kleine bonte specht blijkbaar bezig een holletje in de boom uit te hakken. Als ik het gebiedje weer uit loop zit er bij km 9 een klapekster in een boompje. Dan verder naar het Gastersche Diep. Ook al een bekend plekje. Verscholen achter een wal en wat bomen ligt hier een van de laatste oorspronkelijke groeiplaatsen van de stengelloze sleutelbloem. Het volgende deel van de route gaat dwars door het Balloerveld. Al weer een klapekster. Verder door Ballo en dan over de oude spoordijk naar Assen. Even voorbij km 20 komt een sperwer aanvliegen en gaat niet ver van me af op een boerenhek zitten, achter wat struiken. Met enige moeite lukt het om hem op de foto te krijgen. route; natuur

muskuskruid op de Adderhorst bosanemoon in de Burgvallen

21 maart: van Nijmegen over de Stuwwal

`De Lezende Nescio' door Ronald Tolman. `Een groot dichter zijn en dan vallen'

Het weer is een stuk minder dan gisteren. Uiteindelijk vrij veel regen, maar tussendoor schijnt soms ook de zon. De route gaat vanaf het station eerst even over de Waalkade en dan over het nieuwe voetgangersbruggetje de uiterwaarden in: de Stadswaard. Bij Ubbergen kom ik op de stuwwal terecht. Bekend terrein - ik was hier eerder op 6 april 2011.

In het voorjaar zijn hier een aantal prachtige plekjes: kraakhelder water komt hier en daar uit de stuwwal tevoorschijn en stroomt hier via kleine beekjes ("strengen") de stuwwal af. In de bronnenbosjes en langs de strengen groeit onder andere goudveil, hangende zegge, slanke zegge, ruige veldbies, grote veldbies, en reuzenpaardenstaart. Prachtig gebied, met als enige nadeel dat het zo klein is.

Mooiste stuk is wellicht het Kastanjedal, bij de Kabouterboom: een reusachtige, inmiddels flink gehavende, tamme kastanje: de dikste boom van Nederland. route; natuur

Kastanjedal bij de Duivelsberg

20 maart: van Duivendrecht naar Vinkeveen

torenvalk

's Ochtends vergadering op Meertens instituut. Het is bewolkt dus jammer voor de liefhebbers van de eclips. Maar als mijn vergadering afgelopen is, breekt de zon door. 's Middags is het prima weer. Ik loop de stad uit en moet dus spoorlijnen en snelwegen kruisen, maar dan kom ik langs de Amstel terecht en is het heel aardig.

Vanaf Ouderkerk loop ik langs de Waver. Het water staat duidelijk hoger dan het omringende polderland. Bij km 15 kom ik in een mooi natuurgebied terecht. Veel vogels. Het pad bij km 18,5 richting Abcoude is sinds een paar dagen afgesloten: broedseizoen. Dan verder naar Vinkeveen. Dit gaat langs luxe vakantiehuisjes aan de rand van de Vinkeveense Plassen. Veel hekken en bordjes "verboden toegang" in alle soorten en maten. Met bus en trein naar Utrecht. 's Avonds eten met aantal collega's uit de Eurotra-periode. route; natuur

Oude Waver witte kwikstaart

15 maart: rondje vanaf Friesche Veen en rondje vanaf Leens

's Ochtends kort rondje door het Friesche Veen, voor dwergkroos, en om te zien hoe het staat met de prachtframboos. Die laatste heeft al enkele bloemen (die komen voordat er blad aan de struik komt). Om de een of andere reden staan er hier vele tientallen exemplaren als ondergroei in het elzenbroekbos.

Met Petri loop ik 's middags een rondje vanuit Leens, en na afloop rijden we naar het scheve kerkje van Feerwerd voor een optreden van Trio Trabant.

route Friesche Veen; route Leens; natuur

14 maart: rondje vanaf Amerongen

akkergeelster

Leuke afwisselende route, veel te zien. Ik begin in Amerongen om bij de kerk de akkergeelster te zien. Dit is een bekende traditionele plek voor deze soort. Er is helaas nog geen bloemetje te zien, maar wel volop de typerende groene sprietjes. De route loopt langs het grote kasteel en gaat dan dwars door de uiterwaarden: de Amerongse Bovenpolder. Er is hier een "pad" dwars door de uiterwaarden toegankelijk gemaakt, maar het lijkt erop dat er nog weinig gebruik van is gemaakt dit jaar. Vanaf 1 april is het hier weer afgesloten vanwege broedseizoen. Daarom wordt er blijkbaar nog even gauw gegierd. Hier en daar hele mooie stukjes rivierlandschap -- vooral het stuk van km 3 naar km 4 over een oud laag dijkje.

Amerongse Bovenpolder

Verder door de polder in de richting van Elst. Hier gaat de route ook dwars door de uiterwaarden. Er lopen runderen en konikpaarden. Vermoedelijk was deze route de afgelopen maanden vanwege de nattigheid nauwelijks begaanbaar, maar vandaag lukt het prima. Ter hoogte van de molen komt het pad weer op de doorgaande weg terecht. Hier is er geen dijk nodig om de Nederrijn in bedwang te houden, maar de Utrechtse Heuvelrug zorgt hier voor voldoende hoogteverschil. De uiterwaarden zijn hier recent opnieuw ingericht: ruimte voor de rivier. De schoorsteen van een voormalige steenfabriek is blijven staan. Hier wordt door een aantal vogelaars de voorjaarstrek geteld: Telpost De Pijp. Mooie plek met grandioos uizicht over de Nederrijn (km 8). Je zou denken, Elst moet een prachtig dorp zijn, met aan de ene kant de Utrechtse Heuvelrug en aan de andere kant de Rijn. Maar helaas, het dorp zelf is van een treurigmakende lelijkheid. Het helpt niet dat de doorgaande weg, de N225, zich dwars door het dorp perst.

Amerongse Bovenpolder Telpost De Pijp

Aan de oostzijde van het dorp bevindt zich een klein natuurgebied van het Utrechts Landschap: Plantage Willem III. Dit was blijkbaar ooit een tabaksplantage, op de zuidwestflank van de Utrechtse Heuvelrug die hier prachtig glooiend naar de Rijn afdaalt. Je loopt hier door "sneeuwsmeltwaterdalen" uit de laatste ijstijd - volgens de site van het Utrechts Landschap. In ieder geval is het hier prachtig. Glooiend en wijds open landschap. Hier en daar plukjes bomen en daar hoor je volop de vogels het voorjaar aankondigen. Ik hoor en zie vooral de graspiepers, roodborsttapuiten en vinken. Ook zie ik de eerste boomleeuwerik van dit seizoen.

Plantage Willem III Plantage Willem III

Terug op de N225 blijkt er een pad de uiterwaarden in te lopen naar een vogelkijkplek aan een plasje. Er is niet veel te zien, maar vanaf deze plek kun je mooi zien hoe de Utrechtse Heuvelrug hier voor een klif zorgt. Op de rand van de klif loopt de doorgaande weg, en ligt het dorp Elst. Ik loop over de Franseweg het dorp opnieuw door en kom dan op een mooi pad onderlangs de N225 terecht (km 20). Dit is een prachtig stukje dat doet denken aan de fietspaden onderlangs de Grebbeberg en de Wageningse Berg. Er groeit veel kraailook, slangenlook en moeslook.

Bij het begin van Amerongen sla ik rechtsaf en gaat de route het bos in: de Amerongse Berg. Dit zou een van de oudste bossen van de Utrechtse Heuvelrug zijn, met onder andere grove dennen die dateren uit 1770. Ik vind het vooral een tamelijk saai bos. Het stukje rond het Egelmeer is aardig (km 24), en ook het centrum van het Sterrenbos (km 28,5). Aardig uitzichtpunt bij km 30.

Op de terugweg rijd ik via Heelsum. Bij dit kerkje (dit moet een van de mooist gelegen kerkjes van Nederland zijn) groeit ook al een geelster: de weidegeelster. Net als vanochtend zijn er nog alleen groene sprietjes te bewonderen. route; natuur

10 maart: rondje naar Zuidhorn

In het park in Zuidhorn bloeit al een bosanemoontje. route; natuur

8 maart: rondje om de Horspolders, rondje vanaf De Waal en rondje vanaf Kaap Noord

Nu is het 's ochtends vroeg wel heel zonnig en helder. Ik ben weer in de buurt van de Mokbaai maar loop nu iets verder door naar het zuidoosten. De jonge duinen zien er fabelachtig uit in de ochtendzon, je wandelt hier door een woestijnlandschap.

jonge duinen op Texel

Na het ontbijt lopen we een flink rondje vanaf het dorpje De Waal door de polder Waalenburg ( dan wel Waal en Burg, de diverse bronnen zijn het niet eens). Dit is een zeer laag gelegen deel van Texel dat vroeger in directe verbinding met de Waddenzee stond. Het is al meer dan honderd jaar een natuurreservaat, en wordt het oudste weidevogelreservaat van Nederland genoemd. Ik was hier een kleine twee jaar terug om de harlekijn (orchidee) te zien. Daar is het nu natuurlijk nog te vroeg voor, maar er is genoeg te zien.

Nog net voordat we het gebied in kunnen komen al twee kleine zilverreigers voorbij. In een plas zit een grote groep grutto's. Bij de vogelkijkhut (vlak voor km 4) kun je vanaf 1 april niet meer verder de polder in vanwege het broedseizoen maar nu kan dat nog wel. We lopen dus dwars door het natuurgebied totdat we bij km 7 terug op de doorgaande weg terechtkomen. Tussen de vele ganzen zit een slechtvalk op een laag dijkje. Overal om ons heen horen we de veldleeuweriken baltsen.

Een klein stukje verder gaat de route over het Walenburgerdijkje. Dit zijn de restanten van dijkjes uit de veertiende en vijftiende eeuw die de polders ten oosten van De Koog droog moesten houden. De hele verdere terugweg volgt de route zulke oude dijkjes, totdat we terug zijn in het dorpje De Waal. Niet ver van het eindpunt groeit op meerdere plekken zwartmoeskervel. De Waal is een klein aardig oud dorpje dat op een wierdedorpje lijkt, al is de oude kerk halverwege de vorige eeuw vervangen door een nieuw exemplaar. Het dorp is niet op een wierde gebouwd, maar net als de andere oude nederzettingen van Texel op een oude keileembult. Tussen de graven om de kerk groeit bostulp.

Tijd voor een uitgebreide late lunch in de haven van Oudeschild, in het Havenhotel. De zon wordt inmiddels verdreven door binnendrijvende wolken van zee. Na het eten lopen we nog een kort rondje bij De Cocksdorp, bij de strandtent Kaap Noord. Dit is op de plek waar 's zomers de pont naar Vlieland vertrekt - op de overgang van Noordzee naar Waddenzee. We lopen aan de binnenkant van de duinen naar de vuurtoren en over het strand weer terug. route Horspolders ; route De Waal; route Kaap Noord; natuur

7 maart: rondje vanaf Mokbaai, rondje vanaf Bos en Duin en rondje vanaf Ploeglanden

Na het mislukte uitstapje rond oud en nieuw naar Texel hebben we van het hotel twee nachten verblijf voor nop gekregen, te besteden buiten het seizoen. Al weken geleden hebben we hiervoor dit weekend uitgekozen, en tot overmaat van plezier heeft het weerbericht het al de hele week over het mooie weer dat zaterdag en zondag gaat komen.

Op zaterdagochtend loop ik voor het ontbijt een kort rondje bij de Mokbaai en door de duinen bij de Horsmeertjes. Hier groeit volop dwerggras, een zeer zeldzaam, miniscuul plantje van het vroege voorjaar. Ik zoek hier ook naar scheve hoornbloem, maar die vind ik niet. Er bloeit wel volop vroegeling en kleine veldkers.

Na het ontbijt lopen we door bos en duin in zuidelijke richting: eerst wind tegen want er staat hier een akelige harde wind. Verrassing: in het bos bloeit nu al een rode ribes (familie van de aalbes met rode bloemen). Mooi stukje is km 3-5, duinlandschap met heide. Paarden moeten het landschap hier open houden. Bij het Grote vlak zijn al paden afgesloten vanwege het broedseizoen dat hier op 1 maart is begonnen. Kopje koffie bij de Hoornderslag, vooral om even verlost te zijn van de herrie van de wind. Met de wind in de rug gaat het vervolgens over het strand terug naar het noorden. Veel meeuwen, scholeksters en drieteenstrandlopers.

Bij de Jan Ayeslag zoeken we de beschutting weer op. Langs de straat groeit mosbloempje. Tegenover het Bospaviljoen is de bodem van het bos bedekt met duizenden sneeuwklokjes. We lopen langs de bosrand over een klein wandelpad verder naar het noorden. Enkele keren mooi uitzicht vanaf hoge duinen.

Later op de middag lopen we nog een rondje, rond een gebied van natte weilanden dat ingesloten ligt in het bos: de Ploeglanden. Heel aardig rondje, dat we iets uitbreiden met een kort rondje door de aangrenzende duinen. Na afloop drinken we iets in een van de weinige strandtenten die al klaar zijn voor de zomer: strandpaal 19 en een half bij De Koog. route Mokbaai; route Bos en Duin; route Ploeglanden; natuur

dwerggras het bos ziet wit van de sneeuwklokjes

1 maart: rondje vanaf Eelderwolde en rondje naar Kamp Westerbork

wilde zwanen

Heel harde wind. Ik breng na het ontbijt Ida naar de stad en loop dan een kort rondje door de Onlanden vanaf Eelderwolde. Zo nu en dan schijnt de zon en dan is het weergaloos mooi. Maar de stormachtige wind is minder. 's Middags lopen Petri en ik een rondje naar Kamp Westerbork. Het is improviseren omdat de spoorwegovergangen bij Hooghalen vanwege werkzaamheden niet gebruikt kunnen worden, maar uiteindelijk vinden we een parkeerplekje en zijn de felle hagelbuien ook grotendeels voorbij. Direct in het begin horen we een grote groep wilde zwanen, en daarna zien we ze ook. De helft vliegt naar het noorden, de andere helft dobbert in het water in het beekdalletje van het Amerdiep. route Eelderwolde; route Kamp Westerbork; natuur

terug naar Looblog Februari 2015


Reacties: G.J.M.van.Noord@rug.nl            Andere afleveringen van de looblog

Copyright: de teksten van de looblog zijn "public domain".